حضور نادر مشایخی آهنگساز و رهبر ارکستر ایرانی در سالن سرنا
نادر مشایخی متولد ۵ آذرماه ۱۳۳۷ در شهر تهران است. وی فرزند بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون، جمشید مشایخی است.
نادر مشایخی پس از پایان تحصیلات دوران ابتدایی در تهران، به هنرستان عالی موسیقی رفت و دیپلم خود را از این هنرستان دریافت کرد. وی برای ادامه تحصیل در رشتهی آهنگسازی به دانشگاه موسیقی وین در کشور اتریش رفت و با درجهی ممتاز توانست فارغالتحصیل شود.
وی در سال ۲۰۰۱ گروه «آنسامبل وین ۲۰۰۱» را تشکیل داد و از همان سال رهبری گروههایی همانند وین ۲۰۰۱ و کاپلا کوندورتا را بر عهده گرفت.
از فعالیتهای دیگر این آهنگساز میتوان به شرکت در جشنوارههای موسیقی در آمریکا، اروپا و آسیا و رهبری ارکستر سمفونیک تهران اشاره کرد. وی با این ارکستر در اتریش و آلمان، دو بار کنسرت برگزار کرد.
نادر مشایخی برای مدتی در دانشگاه تهران، دانشکدهی موسیقی دانشگاه هنر و دانشکدهی صداوسیما تدریس میکرد. وی پس از استعفای علی رهبری از ارکستر سمفونیک تهران در تابستان ۱۳۸۴ رهبری این ارکستر را بر عهده گرفت و چند ماه بعد کنسرتی در شهر برلین آلمان، در جشنوارهی ازنابروک برگزار کرد.
از تجربهی وی درزمینهٔ ی آهنگسازی میتوان به ۹۶ قطعه برای سلو، موسیقی ارکستری و اپرا، موسیقی مجلسی، ساخت سمفونی فیه ما فیه (سه اثر)، اپرای ملکوت، قطعهٔ ارکستریِ پشیمانی کنتیمنتو، مجموعهٔ تولدی دیگر (روی ترجمهٔ آلمانی اشعار فروغ فرخزاد)، اجرای پروژههای موسیقی تلفیقی اصیل ایرانی در همکاری با هنرمندانی چون حسین علیزاده و هوشنگ ظریف (فستیوال سالزبورگ) و ساخت سمفونی مولانا برای صداوسیما اشاره کرد.
نادر مشایخی در سال ۱۳۸۶ از ارکستر سمفونیک تهران کنارهگیری کرد و رهبری این ارکستر را منوچهر صهبایی بر عهده گرفت و پسازآن به شکلدهی ارکستر مجلسی و فیلارمونیک تهران پرداخت. وی در دورهای کوتاه دوباره به خارج از کشور رفت و پس از بازگشت به ایران در اردیبهشت ۱۳۹۱، آثاری از جان گیج را با دانشجویان موسیقی در «شهر کتاب ابنسینا» اجرا کرد.
نادر مشایخی از سال ۱۳۹۳ بهعنوان رهبر ارکستر شهر تهران برگزیده شد و به اجرای کنسرتهای متعدد پرداخت وی از سال ۹۲ تابهحال به تدریس رهبری ارکستر و آهنگسازی و تاریخ موسیقی و … در آموزشگاه موسیقی محمد اسماعیلی مشغول است.
نادر مشایخی در ارزیابی خود از وضعیت موسیقی این روزها در ایران اظهار کرد: جایگاه موسیقی کشور روزبهروز بدتر شده و باید بگویم افتضاح است. باید کاری کرد و بنده هم تا حدی که میتوانم کارهایی را انجام میدهم. مشکل اول در موسیقی ایران نبودن سالن کنسرت مناسب است. سالنها، آگوستیک خوبی ندارند و صداها افتضاح هستند. چند روز پیش به یکی از گاراژهای نزدیک ولیعصر رفتم و دیدم آگوستیک آنجا درجهیک است. حاضرم در آن گاراژ کنسرت بگذارم اما به تالارهای کنسرت ایران نروم.او درباره دلایل ضعف تالارهای کنسرت ایران توضیح داد: کف سالنهای کنسرت موکت شده و رفلکتورها صدا را میخورند، زیرا رفلکتور به سمت عقب خمشده و همه اینها باعث میشود صدای خوبی در کنسرت ایجاد نشود. سازها نیز برای اماکن کوچک ساختهشدهاند تا صدا از تالارها بیرون نرود.
مشایخی در همین رابطه اضافه کرد: تمام سازهای ایرانی همینگونه ساختهشدهاند. شما فکر میکنید کسی در ایران بلد نیست ساز بسازد؟ اینگونه نیست. چراکه ساز یکی از صادرات مهم ایران به اروپا بوده است. برای مثال در ارکستر صدای «قیچک باس» شنیده نمیشود. وقتی با این سازها در یک سالن چهارهزارنفره کنسرت میگذارید تمام ظرافتهای ساز از بین رفته و بیشتر به یک اجرای «هوی متال» تبدیل میشود.همسر وی گیسلا مشایخی بییر (Gisela Mashayekhi-Beer) نیز نوازنده فلوت است. گیسلا مشایخی بییر فرزند خانوادهای موسیقیدان متولد پاساو در ایالت بایرن آلمان است. گیسلا موسیقی را از کودکی آموخت. پدر همسر نادر مشایخی، آلویس جوزف بییر (Alois Josef Beer) نوازندهای برای مدارس و کلیساها بود. مادر همسر نادر مشایخی نیز کریستین بییر شوامبرگر، نوازنده فلوت و نی بود. مادر گیسلا از همان ابتدا کودکان خود را با موسیقی آشنا کرده و فرصتهای اجرای موسیقی مجلسی را برایشان فراهم میکرد. علاوه بر این همسر نادر مشایخی با حمایتهای پدر و مادرش اجراهای انفرادی و اجرا در اکستر مدارسی را که پدرش رهبری آنها را بر عهده داشت را نیز تجربه میکردوی به بیماری ام اس مبتلا است و می گوید آرزویم این است که این بیماری به من اجازه دهد، فقط یک بار فوتبال بازی کنم از سال ۱۳۶۱ درگیر بیماری ام اس هستم و سال هاست که این آرزو را در سر دارم.